Wiele osób wyraża chęć zbliżenia się do natury, starając się czerpać z niego pozytywne korzyści dla zdrowia psychicznego i fizycznego. To nie tylko modne hasła, brzmiące intrygująco. Rzeczywistość jest taka, że nature therapy czyli terapia naturą lub po prostu leczenie przyrodą istnieje od dawna. Przez dziesiątki tysięcy lat ludzie żyli i pracowali blisko związani z Ziemią. Dopiero w ciągu ostatnich kilkuset lat zaczęliśmy wycofywać się do wnętrz i odłączać od natury.
Terapia naturą
Dobroczynne działanie natury może wynikać nie tylko z tego, co widzimy, ale także z tego, czego doświadczamy innymi zmysłami. Na przykład w jednym z ostatnich badań uczestnicy byli w stanie szybciej wyzdrowieć ze stresu psychicznego, gdy słuchali dźwięków natury, takich jak poruszająca się woda lub śpiew ptaków, niż wówczas, gdy odbierali dźwięki wydawane przez człowieka, takie jak hałasy ulicy lub głośna muzyka. W innym badaniu, kiedy pacjenci w szpitalu po prostu wdychali zapach naturalnej żywności i zapachów owocowych, zmniejszyło to ich poczucie depresji. Jedno z najwcześniejszych badań nad wykorzystaniem przyrody w celu zmniejszenia stresu fizycznego i psychicznego przeprowadzono na pacjentach, którzy niedawno przeszli operację serca. Pacjenci objęci badaniem przebywali na oddziale intensywnej terapii, ale byli w stanie znacznie zmniejszyć swój niepokój i potrzebę stosowania jakichkolwiek leków przeciwbólowych, po prostu oglądając zdjęcia natury, takie jak zdjęcia drzew i zbiorników wodnych. Wykazano, że nawet coś tak prostego, jak dodanie roślin i kwiatów do środowiska pracy, pozytywnie wpływa na produktywność pracowników, zwiększa ich kreatywność i poprawia ich umiejętności rozwiązywania problemów.
Badania wykazały również, że natura może mieć pozytywny wpływ na dzieci. W szczególności natura wpływa na zdolność najmłodszych dzieci do skupienia uwagi przez dłuższy czas. Jak również zwiększa ich poziom cierpliwości w związku z potrzebą natychmiastowej gratyfikacji. Te pozytywne skutki stwierdzono u dzieci, które mieszkały w pobliżu terenów zielonych. Dzieci, które nie miały dostępu do drzew lub zieleni, a były po prostu otoczone betonem, nie odniosły tak głębokich korzyści psychicznych i emocjonalnych.
Powyższe przykłady pokazują, że zwykły kontakt z naturą lub możliwość oglądania przyrody bez żadnych interakcji może mieć pozytywny wpływ na nastrój i zdrowie fizyczne. Wyobraźmy sobie korzyści wynikające z celowej i regularnej interakcji z naturą. W przypadku niektórych metod, takich jak medytacja w przyrodzie, korzyści można by odnieść nawet bez pomocy przeszkolonego moderatora. W innych przypadkach, korzyści płynące z działań, takich jak kąpiele leśne, mogą być w pełni zrealizowane tylko z udziałem przeszkolonego przewodnika.
Pierwsze dwa działania z zakresu terapii przyrodą, które omówimy, pomoc dla zwierząt i terapia ogrodnicza, są często grupowane w ramach szerszego, parasolowego terminu działań w zakresie terapii przyrodniczej. Chociaż stwierdzono, że przynoszą one ogromne korzyści, ściśle mówiąc, nie wymagają one faktycznie wychodzenia poza dom i do natury. Inne zajęcia przyrodolecznicze, które zostaną opisane, medytacja na łonie natury, zielona siłownia i kąpiele leśne, zostały zaprojektowane tak, aby przenieść nas prosto do natury.
Zooterapia – leczenie poprzez kontakt ze zwierzętami
Kto nie lubi zabawnego szczeniaka lub uroczego kociaka? Samo trzymanie kogoś może uspokoić ducha. Z tego powodu zwierzęta były wykorzystywane do wspomagania procesu gojenia i wykazano, że pomagają zmniejszyć objawy agresji i pobudzenia, depresji, lęku, uzależnienia od narkotyków, a nawet schizofrenii. W przypadku wykorzystywania zwierząt do pomocy w terapii, pacjent może wchodzić w interakcje z jednym lub większą liczbą zwierząt podczas terapii.
Hortiterapia czyli terapia ogrodnicza
Samo wprowadzenie roślin i kwiatów do środowiska pracy może być korzystne dla duszy, ale wyjście na zewnątrz i bezpośredni kontakt z naturą są najlepsze. Terapia ogrodnicza (zwana też hortiterapią) zasadniczo obejmuje dowolną aktywność na świeżym powietrzu, która obejmuje udział roślin. Kopanie w ziemi, sadzenie nasion, przycinanie drzew, a nawet pielenie klombów to czynności, które okazały się mieć pozytywny wpływ. Terapia ogrodnicza była stosowana z różnymi typami grup, w tym z weteranami cierpiącymi na PTSD lub osobami, które mogą cierpieć z powodu uzależnień, stresu w pracy lub wypalenia zawodowego. Ten rodzaj terapii przyrodniczej okazał się również wspaniałym narzędziem dla osób starszych w walce z poczuciem izolacji społecznej.
Medytacja natury
Medytacja natury może być wykonywana indywidualnie lub w niektórych przypadkach w grupie. Korzyści płynące z medytacji są dobrze udokumentowane, a coraz więcej badań wskazuje, że praktykowanie silniej oddziałuje pozytywnie, jeśli jest wykonywane w naturze.
Zielone siłownie
Ćwiczenia fizyczne, podobnie jak medytacja, mogą pomóc w regulowaniu lęku i depresji. Jeśli połączymy ćwiczenia fizyczne z leczniczą mocą natury, możliwe są jeszcze większe korzyści! Koncepcja zielonych siłowni jest nieco oczywista. Ćwiczysz, ale zamiast przebywać na siłowni z przefiltrowanym powietrzem, dźwiękami maszyn do ćwiczeń, wdychaniem zapachów środków dezynfekujących i potu, robisz zajęcia gimnastyczne w środku lasu. Otaczają Cię słodkie zapachy sosen, delikatna bryza przebijająca się przez liście i doświadczasz delikatnego, połączenia z matką naturą.
Kąpiele leśne
Jedną z najpopularniejszych i najbardziej innowacyjnych zajęć przyrodoleczniczych są kąpiele leśne. Oznacza po prostu „zanurzenie w atmosferze lasu” przy użyciu wszystkich zmysłów. Badania (prowadzone głównie przez naukowców z Japonii i Korei Południowej) doprowadziły do rosnącej popularności shinrin-yoku, czyli kąpieli leśnych na całym świecie.
Typowa leśna kąpiel odbywa się pod kierunkiem wyszkolonego przewodnika, który zabiera grupę na bardzo przemyślany spacer, trwający zazwyczaj 2-3 godziny, z regularnymi przystankami w trakcie spaceru. Podczas tych przystanków przewodnik proponuje różne doświadczenia ( zwane zaproszeniami ), takie jak medytacja, eksploracja i zajęcia sensoryczne mające na celu maksymalizację zdolności uczestników do docenienia otaczającej ich atmosfery natury. Udowodniono leczniczą moc kąpieli leśnych, gdyż zapewniają niezwykle pozytywne korzyści dla zdrowia psychicznego i fizycznego, nawet po krótkim dwugodzinnym doświadczeniu.
Oczywiście, zajęcia przyrodolecznicze mogą być naprawdę proste, takie jak medytacja w wyznaczonym terenie zielonym lub na swoim podwórku. Badania pokazują, że wszyscy możemy czerpać więcej korzyści, jeśli po prostu zmienimy lokalizację z zajęć w pomieszczeniach na aktywność na świeżym powietrzu.
Za: Forest Bathing Finder, Apr 2019
